O ikonie i malarstwie religijnym Mirosława Grzelaka.

Mirosław Grzelak zajmuje się ikoną i malarstwem religijnym od prawie trzydziestu lat. Na początku były to pojedyncze prace, które służyły przy okazji okolicznościowych aranżacji fragmentów wnętrz kościołów. Były też tworzone „dla siebie” interpretacje dzieł Leonarda da Vinci i Michała Anioła. Pojawiały się też wtedy pierwsze jego ikony wykonywane głównie w oparciu o reprodukcje z albumów o sztuce. Katalizatorem zainteresowań sztuką sakralną stały się lektury, podróże, fascynacja obiektami sakralnymi i życzliwe zachęty ze strony osób duchownych. Szczególnie ważne były podróże do Grecji w końcu lat osiemdziesiątych, po których zaczął częściej pisać ikony i doskonalić swój warsztat malarski.

Ikona, w najprostszy sposób mówiąc, to obraz Boga tworzony przez człowieka według określonych zasad, z zastosowaniem tradycyjnej techniki wykonania. Potocznie ikona utożsamiana jest z malowidłem na desce wykonywanym farbami temperowymi (naturalne pigmenty mineralne plus żółtko jajka), według wielowiekowych kanonów. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że charakter ikony mogą mieć dzieła plastyczne wykonane w różnych technikach. Może to być malowidło na desce, płótnie, a także fresk, mozaika, haft, czy rzadziej płaskorzeźba.
Najważniejszym wyróżnikiem ikony jest jej religijny charakter, często bezpośredni związek z liturgią, określona stylistyka, oparta na kanonie i tradycji związanej z Kościołem wschodnim.
Ikona jest jednak głęboko zakorzeniona w tradycji całego chrześcijaństwa. Dzisiaj ikona przeżywa pewien renesans, zarówno w swej historycznej jak i uwspółcześnionej postaci.

Ikony Mirosława Grzelaka utrzymane są głównie w stylistyce klasycznej dla tego rodzaju malarstwa. Niekiedy eksperymentuje on z różnymi podobraziami i farbą. Świadom pewnej popularności, jaką ikona zdobyła w Kościele katolickim, odpowiada on na prośby osób, które pragną posiadać współcześnie wykonaną ikonę. Mirosław Grzelak interesuje się sztuką wczesnochrześcijańską, z której wypłynęła ikona. Ciekawi go malarstwo średniowieczne - pełne symboliki, a zarazem proste i jednoznaczne w przekazie ewangelicznym.

Ikony Mirosława Grzelaka znalazły miejsce w wielu domach i obiektach sakralnych. Służą do modlitwy, zarówno, te o „kieszonkowym formacie”, jaki i te parometrowe. Zawsze są znakiem wiary. Autor nie szuka tutaj jakiś udziwnień, interpretacji artystycznych, czy też uwspółcześnień. Wychodząc naprzeciw potrzebom odbiorców, najczęściej próbuje stosować znane od wieków zasady tworzenia takich obrazów.

Trochę inny charakter mają prace malarskie Mirosława Grzelaka, które określa on jako obrazy religijne. Tutaj pozwala on sobie na większą swobodę w interpretacji motywów oraz eksperymentowanie w technologii. Często nie są to prace malowane na zamówienie, niektóre znajdują odbiorców, inne zostają w pracowni. Do swoich szeroko rozumianych prac religijnych Mirosław Grzelak zalicza również wizerunki świętych oraz osób związanych z Kościołem. Wykonywane są w różnych technikach plastycznych i stylistykach w zależności od potrzeby. W portretach wykonywanych przez Mirosława Grzelaka znajdziemy dążenie do uchwycenia podobieństwa i charakteru postaci, dbałość o szczegół i dobry warsztat malarski.

W dorobku plastycznym Mirosława Grzelaka, związanym z odniesieniami religijnymi, są również malowane krucyfiksy, Drogi Krzyżowe, obrazy Miłosierdzia Bożego a także prace bardzo osobiste, niekiedy z pogranicza sztuki abstrakcyjnej.

M.J.G.